17. edycja festiwalu Millennium Docs Against Gravity odbędzie się po raz pierwszy w formie hybrydowej. Na początku września ruszy edycja kinowa w siedmiu miastach. W Warszawie, Wrocławiu, Katowicach, Poznaniu, Lublinie i Bydgoszczy festiwal potrwa od 4 do 13 września, zaś w Gdyni od 9 do 18 września. Następnie od 19 września do 4 października część filmów z tegorocznego programu widzowie będą mogli zobaczyć online. Zwieńczeniem festiwalowego szaleństwa będzie projekt edukacyjny „Podłącz się. Kino dokumentalne online” obejmujący bezpłatną prezentację kilkunastu filmów, który został dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury w ramach projektu Kultura w sieci, i który zostanie zaprezentowany w październiku. Organizując festiwal hybrydowy, zapewniamy dotarcie kultury filmowej do wszystkich zainteresowanych, bez ograniczeń wynikających z miejsca zamieszkania czy niepełnosprawności.
Konkurs Główny o Nagrodę Banku Millennium (Grand Prix)
W tegorocznym Konkursie Głównym zostanie zaprezentowanych 13 filmów z całego świata, prezentujących najwyższy poziom sztuki filmowej. Wśród ogłoszonych do tej pory tytułów znalazły się: nominowany do Oscara film opowiadający o sytuacji ludności w Aleppo, czyli „Dla Samy” (For Sama) w reżyserii Wada Al-Kateab i Edwarda Wattsa. Wzruszająca historia pani Joli, która po latach uwolniła się z toksycznego związku i chce rozpocząć życie na nowo w „Lekcji miłości”(Lessons of Love) w reżyserii Małgorzaty Goliszewskiej i Katarzyny Matei. Zmontowany wyłącznie z materiałów archiwalnych film „Pogrzeb Stalina” (State Funeral) w reżyserii wybitnego twórcy współczesnego kina Siergieja Łoźnicy, który odkrywa przed widzami absurdy totalitaryzmu. Z kolei w „Bliznach” (Scars) reżyserkaAgnieszka Zwiefka pokazuje życie dziewczyny, która kiedyś walczyła w Tamilskich Tygrysach, a teraz stara się odnaleźć po odejściu z organizacji terrorystycznej. O życiu Kubańczyków opowiada w swoim najnowszym filmie „Epicentrum” (Epicentro) wybitny twórca kina dokumentalnego Hubert Sauper. Eliza Kubarska pokazuje z kolei w „Ścianie cieni” (The Wall of Shadows) wyprawę najlepszych himalaistów na niezdobytą do tej pory wschodnią ścianę jednej z ostatnich świętych gór Szerpów, Kumbhakarny.
Sponsorem Nagrody Banku Millennium w Konkursie Głównym od 2006 roku jest Bank Millennium. W 2016 roku Bank Millennium objął patronat tytularny nad wydarzeniem.
Po raz pierwszy w tym roku: Konkurs Polskich Filmów Dokumentalnych i Konkurs dla Najlepszego Debiutu
Każdego roku w programie Millennium Docs Against Gravity pojawiają się doskonałe filmy polskie, które często zostają również zakwalifikowane do Konkursu Głównego. W tym roku chcemy zwrócić uwagę na niezwykłą jakość kina polskiego i różnorodność tematów, których dotykają twórcy filmowi. Dlatego organizujemy po raz pierwszy w historii Konkurs Polskich Filmów Dokumentalnych. Do konkursu zostało zakwalifikowanych 11 tytułów, które mają szansę na dwie nagrody – Nagrodę dla Najlepszego Polskiego Filmu oraz Nagrodę za Najlepszą Produkcję w Konkursie Polskim od studia postprodukcyjnego Smakjam. W tym roku tytułami w konkursie są (opisy filmów znajdują się w dossier prasowym): „Skandal. Ewenement Molesty”, reż. Bartosz Paduch; „Tego nie da się wyreżyserować”, reż. Dorota Wardęszkiewicz, Piotr Stasik; „Lekcja miłości”, reż. Małgorzata Goliszewska, Katarzyna Mateja; „Ściana cieni”, reż. Eliza Kubarsk;, „Blizny”, reż. Agnieszka Zwiefka; „Powiedz tak lub nie”, reż. Paweł Hejbudzki; „Jeszcze zdążę”, reż. Aleksandra Kutz; „Tony Halik”, reż. Marcin Borchardt; „Wieloryb z Lorino”, reż. Maciej Cuske; „Między nami”, reż. Dorota Proba oraz „Z wnętrza”, reż. Cezary Grzesiuk, Tomasz Szwan, Krystian Kamiński.
Nowością na naszym festiwalu jest także Konkurs dla Najlepszego Debiutu. spierając rodzące się talenty. Oto wybrane filmy, które wezmą udział w Konkursie: „Ziemia jest niebieska jak pomarańcza” (Earth is Blue as an Orange), reż. Iryna Tsilyk, „Lekcja miłości” (Lessons of Love), reż. Małgorzata Goliszewska, Katarzyna Mateja, „Poza ringiem” (Ringside), reż. Andre Hormann, „Influencer. W pogoni za lajkami” (Jawline), reż. Liza Mandelup.
Nowa statuetka Millennium Docs Against Gravity
W tym roku mamy przyjemność zaprezentować nowy wzór festiwalowej statuetki. Za ten niepowtarzalny projekt odpowiada Ola Mirecka, polska artystka mieszkająca na stałe w Aarhus w Danii. Ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Royal College of Art w Londynie. Od ponad trzech lat projektuje dla firmy LEGO, a jej eksperymentalna metoda pracy skupia się na możliwościach kreatywnego uczenia się poprzez zabawę. W statuetce dla naszego festiwalu wykorzystała plastik w 100% pochodzący z recyklingu. W procesie jej tworzenia zależało nam na podkreśleniu ekologicznego zaangażowania festiwalu, który od lat przyznaje Green Warsaw Award w Konkursie na Najlepszy Film o Tematyce Ekologicznej.
Bohaterki codzienności
W tym roku w Konkursie Głównym znalazło się kilka tytułów pokazujących silne kobiety i ich próbę zmierzenia się z często nieprzychylnym oraz pełnym przemocy środowiskiem życia. Od „La Mami” Laury Herrero Garvin, pokazującego życie tancerek z Barba Azul Cabaret w Meksyku, przez film „Dla Samy” („For Sama”, reż. Waad Al-Khateab i Edward Watts), który obrazuje bohaterkę walczącą o życie swoje oraz swojej córki w oblężonym syryjskim Aleppo, aż po „Lekcję miłości” („Lessons of Love”, reż. Małgorzata Goliszewska, Katarzyna Mateja)- historię 69-letniej Joli, która wyrwała się z toksycznego związku i rozpoczyna życie na nowo. Spojrzeniem na ciekawą relację, która tworzy się między bohaterką i złodziejem, który ukradł obrazy jej autorstwa, jest film „Malarka i złodziej” („The Painter and the Thief”). Barbora Kysilkova dowiaduje się, że jej dwa obrazy zostały skradzione z galerii. Stawia się na rozprawie i proponuje skazanemu spotkanie. Ma w planach namalowanie jego portretu, bo jest zafascynowana osobowością złodzieja. Z kolei „Blizny” Agnieszki Zwiefki opowiadają o losach Vetrichelvi, która miała zaledwie 17 lat, gdy wstąpiła do terrorystycznej organizacji Tamilskich Tygrysów na Sri Lance, a teraz chce odnaleźć się na powrót w rzeczywistości po jej opuszczeniu.
Kręte ścieżki dorastania
Vetrichelvi dorastała w ekstremalnych warunkach wojny domowej na Sri Lance, ale to nie jedyna opowieść o trudnym wchodzeniu w dorosłość w tegorocznym Konkursie Głównym Millennium Docs Against Gravity. W cieniu konfliktu i wojny dorasta też bohaterka filmu „Ziemia jest niebieska jak pomarańcza” („The Earth is Blue as an Orange”) Iryny Tsilyk. Pochodzi z rodziny mieszkającej na pierwszej linii frontu w Donbasie na Ukrainie. Gdy na zewnątrz panuje chaos i słychać bombardowania, dziewczyna kręci film inspirowany własnym codziennym życiem w trakcie trwającej wojny, żeby dostać się do szkoły filmowej. Z kolei bohaterami „Wyrzutków” („Punks”, reż. Maasja Ooms) jest grupa nastolatków, z którymi nie mogą poradzić sobie ani szkoła, ani rodzice. Jedyną nadzieją dla tych dojrzewających chłopców okazuje się izolacja na jednej z farm we Francji. Tymczasowe zamknięcie i nadzór mają im pomóc powrócić na łono społeczeństwa. Sébastien Lifshitz w filmie „Nastolatki” („Adolescentes”) podąża dla odmiany za dwoma dziewczynami, nastoletnimi Francuzkami Emmą i Anaïs, które są najlepszymi przyjaciółkami od dziecka, a jednak wszystko w ich życiu wydaje się je od siebie różnić: pochodzenie społeczne oraz osobowość. Jedna wywodzi się z zamożnej rodziny, a druga dorasta w trudnych warunkach i środowisku. W filmie pokazana jest ich ich radykalna przemiana z trzynastolatek w osiemnastoletnie dziewczyny.
W zderzeniu z żywiołem
W dorosłość wchodzi także syn pewnego nepalskiego Szerpa Nady. W celu zapewnienia edukacji swojemu dziecku, ojciec łamie tabu i wraz z wybitnymi europejskimi alpinistami bierze udział w himalajskiej wyprawie na Kumbhakarnę, świętą górę Szerpów. Czy pomimo ciężkich warunków pogodowych uda się im zdobyć szczyt? Widzowie festiwalu zobaczą dramatyczny finał tej historii w filmie „Ściana cieni” („The Wall od Shadows”) Elizy Kubarskiej. Zderzenie z innymi potężnymi siłami przyrody przeżyli mieszkańcy miasteczka Paradise. W 2018 roku wybuchł tam najtragiczniejszy pożar w historii Kalifornii, który doszczętnie je zdewastował. Zdobywca Oskara Ron Howard postanowił pojechać na miejsce katastrofy i tak powstał film „Odbudować Paradise” („Rebuilding Paradise”), opowiadający o walce o swój dom, ale także o niszczycielskiej działalności człowieka, która prowadzi do ekologicznej tragedii.
Ciemna strona polityki
O ciemnej stronie działalności polityków, która potrafi niszczyć ludzkie życie tak skutecznie, jak ogień zniszczył domu w Paradise, opowiadają trzy filmy w Konkursie Głównym festiwalu. „Witamy w Czeczenii” („Welcome to Chechenya”) Davida France’a pokazuje, jak dokładnie wyglądało regularne polowanie na osoby LGBT+ urządzone przez przywódcę Czeczenii – Ramzana Kadyrowa. Świat pierwszy raz usłyszał o tej niewyobrażalnej akcji eksterminacji części społeczeństwa w 2017 roku. Twórcy filmu, narażając własne życie, towarzyszyli ludziom, którzy natychmiast musieli uciekać z własnego kraju w obawie przed śmiercią. Siergiej Łoźnica cofa się z kolei do roku 1953 i pokazuje przebieg „Pogrzebu Stalina” („State Funeral”). Dzięki odnalezionym przez reżysera archiwom widzowie mogą przyjrzeć się z niezwykłej perspektywy pogrzebowi jednego z największych zbrodniarzy w historii ludzkości. Nigdy wcześniej niepokazywane, w dużej mierze kolorowe zdjęcia, zapierają dech w piersiach i przenoszą w samo centrum kultu jednostki. O propagandzie i jej wpływie na społeczeństwo opowiada też Hubert Sauper w filmie „Epicentrum” („Epicentro”). Na ulicach Hawany mieszkańcy w każdym wieku dzielą się z nim przed kamerą swoimi opiniami na temat życia w skolonizowanym kraju, a także wewnętrznej wolności, jakiej doświadczają pomimo surowych sankcji. Reżyser tworzy wciągający i metaforyczny portret postkolonialnej, „utopijnej” Kuby.
Fot. materiały udostępnione przez Millennium Docs Against Gravity
