6 września firma Sony zaprosiła dziennikarzy z całej Europy do słynnego Pinewood Studios w Wielkiej Brytanii na prezentację nowej kamery BURANO z rodziny kamer CineAlta. Wśród kilkudziesieciu uczestników, w tym kilkunastu dziennikarzy, znalazł się przedstawiciel redakcji „Film&Tv Kamera”. – W czasie prezentacji podkreślano uniwersalny charakter i przeznaczenie nowego sprzętu, dedykowanego szczególnie dla operatorów pracujących solo, bez dodatkowrj ekipy. A taki sprzęt musi spełniać scisłe parametry niezawodności, użytkowości i wygody. W czasie spotkania zaprezentowano również trzy filmy, nakręcone tą kamerą, przy czym wszystkich zachwyciła czystość obrazu i realistyczne odwzorowanie kolorów w przyrodniczej produkcji „A day to remember”, /National Geographic – mówi uczestniczący w prezentacji z ramienia „Film Kamery” Andrzej Tokarczyk.
Film można obejrzeć pod linkiem: https://youtu.be/C7rVB4vaSBk
Po oficjalnej prezentacji przyszedł czas na testowanie i rozmowy z operatorami, którzy jako pierwsi mieli możliwość pracować na Burano. Kamera będzie dostępna w Polsce w 2024 r.
Kamera BURANO ma wyróżniać się nadzwyczajną, jakością obrazu
i wyjątkową mobilnością idealną do pracy w pojedynkę lub w małym zespole
— Firma Sony wzbogaca ofertę najbardziej zaawansowanych cyfrowych kamer filmowych z rodziny CineAlta o nowy model BURANO, zaprojektowany specjalnie dla małych ekip filmowych i operatorów pracujących w pojedynkę. Kamera BURANO, której przetwornik obrazu jest oparty na identycznej technologii przetwarzania koloru jak w kamerze VENICE 2, łączy wyjątkową jakość obrazu z dużą mobilnością. To również pierwsza na świecie[i] cyfrowa kamera filmowa z systemem mocowania PL, która posiada także wbudowany w korpus system stabilizacji obrazu. W kompaktowej obudowie znalazło się też inne pionierskie rozwiązanie techniczne: połączenie optycznego stabilizatora obrazu z elektronicznym filtrem ND o zmiennej gęstości optycznej. Sam filtr również został zmodernizowany, dzięki czemu jego grubość jest mniejsza niż w innych kamerach filmowych Sony. Po zdemontowaniu bagnetu PL kamera współpracuje z obiektywami z mocowaniem typu E pozwalając wtedy na użycie systemu Fast Hybrid Auto Focus z technologią rozpoznawania obiektów, doskonałą do nagrywania dynamicznych ujęć.
— BURANO to doskonała kamera do projektów zarówno ze scenariuszem, jak i bez niego, takich jak produkcje reklamowe, przyrodnicze czy dokumentalne — wyjaśnia Sebastian Leske, dyrektor działu Cinema Business Development w Sony Europe. — Pozwala tworzyć treści o prawdziwie kinowym charakterze nawet mniejszym ekipom. Ta kamera po raz kolejny otwiera nowe możliwości w kinematografii cyfrowej i doskonale uzupełnia nasze obecne portfolio kamer.
— Dwa lata temu nie byłem entuzjastą systemów autofocus, a dziś nie mogę bez nich pracować — mówi po wypróbowaniu kamery Thierry Donard, reżyser i producent filmów o sportach ekstremalnych. — Jeśli chodzi o kamery innych marek, bardzo długo trzeba czekać na ponowne uruchomienie – unikamy, więc ich wyłączania. Kamerę BURANO można śmiało wyłączać, bo działa natychmiast po uruchomieniu. Największym problemem, jakim z nią miałem okazała się dla mnie konieczność zwrócenia jej firmie Sony. Bardzo chciałem ją zatrzymać.
Główne cechy: zaawansowany, pełnoklatkowy przetwornik obrazu o rozdzielczości 8,6K
Kamera BURANO wykorzystuje powszechnie cenioną technologię przetwarzania koloru znaną z kamer VENICE, a większość specyfikacji jej pełnoklatkowego przetwornika obrazu o rozdzielczości 8,6K jest taka sama jak w kamerze VENICE 2. Oznacza to możliwość równoległego stosowania obu modeli we wszystkich produkcjach. Dwie bazowe czułości ISO, 800 i 3200, oraz 16-stopniowy[ii] zakres dynamiki tonalnej pozwalają rejestrować wspaniały obraz nawet w najtrudniejszych warunkach oświetlenia.
Kamera BURANO, tak jak wszystkie inne modele z rodziny Sony Cinema Line, umożliwia zdjęcia w formacie pełnoklatkowym lub Super 35 oraz przetwarzanie obrazu z obiektywów anamorficznych przy zastosowaniu procesu desqueeze. Pozwala nagrywać obraz o rozdzielczości 8K z prędkością do 30 klatek na sekundę, 6K do 60 kl./s lub 4K do 120 kl./s.
BURANO zapewnia operatorowi dużą mobilność. Jej lekki, kompaktowy korpus jest o 32 mm krótszy i 1,4 kg lżejszy od korpusu kamery VENICE 2. Wytrzymała obudowa ze stopu magnezu umożliwia filmowanie w najtrudniejszych warunkach.
Wbudowana optyczna stabilizacja obrazu
BURANO to pierwsza na świecie cyfrowa kamera kinowa z mocowaniem typu PL, która pozwala na użycie wbudowanego w korpus systemu stabilizacji obrazu. Nowo opracowany mechanizm stabilizacji i algorytm sterowania oparto na zaawansowanej technologii stabilizacji stosowanej i rozwijanej w aparatach bezlusterkowych z wymiennymi obiektywami z serii Alpha™. Kamera umożliwia na przykład kompensację drgań powstających podczas zdjęć z ręki zarówno przy zamontowanym obiektywie typu E, jak i PL.
Filtr ND o zmiennej gęstości optycznej — pełniejsza kontrola i optymalizacja ekspozycji
Z myślą o pracy w różnych warunkach oświetlenia kamera BURANO jest wyposażona w elektroniczny filtr ND o zmiennej gęstości optycznej, regulowany w zakresie od 0,6 do 2,1. Umożliwia on sterowanie głębią ostrości poprzez zmienianie ustawienia przysłony, przy zachowaniu stałej ekspozycji ujęcia.
— Filtr ND o zmiennej gęstości optycznej to coś fantastycznego — komentuje Chris Schmid, mieszkający w Szwajcarii niezależny reżyser i autor filmów przyrodniczo-dokumentalnych. — Wiadomo, że regulacja zoomu powoduje zmianę przysłony. Wystarczy jednak nacisnąć przycisk, by filtr ND skompensował skutki tych zmian, co dla mnie jest dużą wygodą. Materiał filmowy ma dobry zakres dynamiczny. Łatwo jest wydobyć szczegóły ukryte w cieniu drzew bez prześwietlenia świateł. To niesamowite, jak ożywa las.
Większy wybór dzięki obiektywom z mocowaniem typu E
Oferta firmy Sony obejmuje ponad 70 obiektywów z mocowaniem typu E. Pozwalają one korzystać z takich rozwiązań, jak stale doskonalony system stabilizacji obrazu z aparatów Alpha™, automatyka ostrości Fast Hybrid AF łącząca zalety wykrywania fazy i wykrywania kontrastu, a także bardzo precyzyjny system AF rozpoznający obiekty z użyciem sztucznej inteligencji. Wybór obiektywu z mocowaniem typu E przekłada się także na mniejsze wymiary i wagę całego zestawu.
Zmodernizowana, bardziej ergonomiczna konstrukcja obudowy
Projektanci kamery BURANO uwzględnili także uwagi środowiska filmowców. Dotyczyły one na przykład umiejscowienia przycisków menu: obecnie znajdują się po stronie operatora. Lampki kontrolne rozmieszczono w trzech miejscach, dzięki czemu członkowie ekipy od razu widzą, czy kamera nagrywa. 3,5-calowy, wielofunkcyjny monitor LCD może być używany, jako wizjer lub służyć do dotykowego ustawiania ostrości i obsługi menu. Wyposażenie kamery BURANO obejmuje także wytrzymały, demontowalny uchwyt w kształcie litery T, ramię do instalacji wizjera, dwa 3-stykowe wejścia audio XLR i gniazdo słuchawkowe (mini jack stereo), przydatne podczas samodzielnej pracy.
Formaty zapisu zwiększające elastyczność produkcji
Kamera BURANO rejestruje materiał w rozdzielczości od HD do 8K, zależnie od proporcji obrazu i kodeka. Pozwala na wewnętrzny zapis w różnych formatach, takich jak nowy XAVC H™ do nagrań 8K, wykorzystujący kodek MPEG-H HEVC/H.265 o wysokiej efektywności kompresji, a także XAVC i X-OCN LT. X-OCN to opracowany przez firmę Sony format RAW z kompresją, który umożliwia zapis 16-bitowych, liniowych danych, przez co zwiększa swobodę korekcji kolorystyki w postprodukcji. Wersja X-OCN LT przyspiesza przesyłanie plików, zmniejsza wymaganą pojemność pamięci masowej, a w rezultacie pozwala wykonywać postprodukcję sprawniej niż w przypadku standardowych plików RAW.
Kamera BURANO jest wyposażona w dwa gniazda na nowe karty pamięci CFexpress typu B i jest zgodna ze standardem VPG400, gwarantującym stabilność zapisu danych wideo o wysokiej przepływności, między innymi w formacie X-OCN LT 8K. Wiosną 2024 r. firma Sony rozpocznie sprzedaż nowych kart pamięci CFexpress typu B: CEB-G1920T (1920 GB) i CEB-G960T (960 GB).
Uniwersalny i efektywny ekosystem produkcyjny
Kamera BURANO pozwala na wybór różnych krzywych logarytmicznych oraz przestrzeni barw, w tym przestrzeni S-Gamut3 i S-Gamut.Cine, pokrywających szerszy zakres barw niż standardy BT.2020 i DCI‑P3. Umożliwia też reprodukcję takich samych kolorów, jak wszystkie modele z rodziny Sony Cinema Line, w tym VENICE 2, dzięki czemu filmowcy mogą łączyć obrazy z różnych produktów z tej serii. Kamera ma także funkcję synchronizacji (genlock).
Nowością w BURANO są filmowe ustawienia wyglądu obrazu[iii]: Ciepłe, Zimne, Klasyczne, Niebieskozielone i Pomarańczowe. Zapewniono też obsługę standardowych tabel LUT (Look Up Table) s709 i 709 (800%).
Nowa kamera, tak jak modele z serii VENICE i innych, znajdzie zastosowanie w wirtualnych produkcjach z użyciem wielkoformatowych wyświetlaczy LED, na przykład Crystal LED VERONA firmy Sony.
Firma Sony planuje wprowadzenie do oferty uchwytu z pilotem GP-VR100, umożliwiającego zdalną regulację zoomu (w obiektywach z bagnetem E-mount) i rozpoczynanie/zatrzymywanie nagrywania. Uchwyt ten będzie przydatny zwłaszcza dla operatorów pracujących samodzielnie.
Do lata 2024 r. wprowadzona zostanie obsługa protokołu S700 przez Ethernet oraz funkcja przekształcenia de-squeeze 1,5× dla użytkowników obiektywów anamorficznych. W przyszłości wydane zostaną kolejne aktualizacje, które uwzględnią opinie i sugestie użytkowników[iv]. Sony zapewni też obsługę pakietu do tworzenia oprogramowania (SDK) Camera Remote w wersji 1.11[v],obejmującego teraz funkcję monitorowania.
— Kiedy dotykam ekranu LCD, aby włączyć automatyczne śledzenie ostrości, wszystko działa świetnie. — mówi Paolo Sodi, włoski reżyser i autor przyrodniczych filmów dokumentalnych.
— Można filmować z ręki albo z ramienia, bez budowania dużego zestawu. Miałem okazję używać filtra ND, autokusa, filmować w 4K i w zwolnionym tempie przy ISO 3200, zawsze z bardzo dobrym rezultatem.
— Kiedy włączyłem kamerę, natychmiast była gotowa do pracy. Bardzo szybko działa też przełączanie między 8K, 6K lub 4K do nagrań w zwolnionym tempie.
— Obraz ma fantastyczną, naprawdę fantastyczną jakość — podsumowuje Paolo.
Ciągłe ulepszanie sprzętu i oprogramowania Cinema Line
Cinema Line to przeznaczona dla twórców seria kamer, która zapewnia nie tylko ceniony, kinowy wygląd obrazu wypracowany w wielu cyfrowych produkcjach filmowych, lecz również większą funkcjonalność i niezawodność, by spełnić zróżnicowane potrzeby wymagających twórców. Systematycznie rozwijana seria Cinema Line obejmuje obecnie wysokiej klasy kamery CineAlta VENICE, VENICE 2 i BURANO, różne modele z serii FX oraz unikatową kamerę PTZ FR7. Jeśli chodzi o oprogramowanie, nowością jest aplikacja mobilna Monitor & Control[vi], będąca elementem platformy Sony Creators’ Cloud i współpracująca między innymi z kamerami FX3 i FX30. Aplikacja ta, opracowana z myślą o twórcach materiałów wizualnych, umożliwia bezprzewodowy podgląd obrazu, ułatwia dokładne ustawianie ekspozycji z użyciem barw fałszywych i monitorów przebiegu sygnału oraz pomaga intuicyjnie regulować ostrość — wszystko przy użyciu ekranu smartfonu lub tabletu. Z aplikacją tą będzie również zgodna kamera BURANO.
Przyjazna dla środowiska
Firma Sony podejmuje szereg inicjatyw na rzecz środowiska naturalnego. Dotyczy to również opakowania, w którym dostarczana jest nowa kamera. Jest ono wytwarzane z włóknin pochodzenia roślinnego[vii], a nie z plastiku, zaś w przypadku materiałów amortyzujących w miejsce poliestru ekspandowanego użyto tłoczonej pulpy papierowej.
Dostępność
Kamera BURANO, karty pamięci CFexpress typu B CEB-G1920T (1920 GB) i CEB-G960T (960 GB) i nowy uchwyt z pilotem GP-VR100 (do nabycia oddzielnie) znajdą się w sprzedaży wiosną 2024 r. Kamera BURANO będzie prezentowana po raz pierwszy w dniach 15–18 września na stoisku firmy Sony na targach IBC 2023 w Amsterdamie.
##
Informacja o Sony Corporation
Sony Corporation jest podmiotem całkowicie zależnym od Sony Group Corporation. Odpowiada za działalność w segmencie rozrywki, technologii i usług (Entertainment, Technology & Services, ET&S). Realizując wizję „dalszego zapewniania Kando i Anshin (*) ludziom i społeczeństwu na całym świecie poprzez technologię i poszukiwanie nowych wyzwań”, Sony Corporation wspiera Sony Group technologią, dzięki której może powstawać rozrywka przyszłości.
Więcej informacji można znaleźć pod adresem http://www.sony.net/
* Oba słowa pochodzą z języka japońskiego. Kando oznacza emocje. Anshin ma różne znaczenia, takie jak spokój ducha, pewność, niezawodność i zaufanie.
Fot. Andrzej Tokarczyk
Materiały nakręcone kamerą BURANO:
- ‘A day to remember’ shot on BURANO by National Geographic Explorer Chris Schmid: https://youtu.be/C7rVB4vaSBk
Za kulisami: ‘A day to remember’ – przez Chrisa Schmida: https://youtu.be/ntcjZZPBtts - ‘Soul of Light’ shot on BURANO przez Paolo Sodi: https://youtu.be/szsRHbKOn1Q
Za kulisami: ‘Soul of Light’ przez Paolo Sodi: https://youtu.be/rj4cbpOZFXs
[i] Stan na wrzesień 2023 r., badania przeprowadzone przez firmę Sony, wśród kamer standardowo wyposażonych w mocowanie PL.
[ii] Filmowanie z użyciem krzywej S-Log3. Pomiary przeprowadzone przez firmę Sony.
[iii] W trybie Cine EI
[iv] Szczegółowe informacje podano pod adresem: https://pro.sony/products/professional-cameras/cinematography-burano-firmware-roadmap
[v] Wersja 1.11 będzie dostępna w listopadzie 2023 r. Dalsze informacje: https://support.d-imaging.sony.co.jp/app/sdk/en/index.html
[vi] Zgodność aplikacji Monitor and Control będzie stopniowo rozszerzana i obejmie modele spoza linii Cinema Line, a zestaw dostępnych funkcji będzie uzależniony od modelu. Dalsze informacje podano pod adresem www.sony.net/ccmc.
[vii] Z wyjątkiem tworzyw stosowanych w powłokach i klejach. Okresowo produkcja może się odbywać bez użycia włóknin pochodzenia roślinnego.
